JAK CZYTAĆ SCHEMATY BITEW W PUBLIKACJI

ATLAS. BITWY ORĘŻA POLSKIEGO

OPIS LEGENDY

Cały Atlas znajduje się w teczce zawierającej trzynaście plansz dotykowych, broszurę w brajlu ze spisem treści oraz książkę w powiększonym druku ze specjalnie przygotowanym komentarzem historycznym.

Zanim jednak wyjmiesz interesującą Cię planszę z teczki, dokładnie zapoznaj się z jej zawartością.

Pod klapą teczki umieściliśmy legendę. Legenda zawiera objaśnienia użytych znaków na poszczególnych planszach, które, jeśli dokładnie poznasz i zapamiętasz (a nie jest ich dużo), będzie Ci łatwiej czytać.

• Wojska polskie oznaczono sygnaturą w postaci czerwonych wypukłych okręgów z białym wnętrzem.
• Kierunek działań wojsk polskich to ciągła wypukła czerwona strzałka na białym tle.
• Wojska nieprzyjacielskie oznaczono sygnaturą w postaci wypukłych kwadratów o perełkowej krawędzi z czarnym wnętrzem.
• Kierunek działań wojsk nieprzyjacielskich to perełkowa wypukła biała strzałka na czarnym tle.
• Miejsca dowodzenia to sygnatury dwa razy większe od sygnatur dla oznaczenia wojska, w których w środku umieszczone zostały odpowiednio czerwone (dla wojsk polskich) i białe (dla wojsk nieprzyjacielskich) wypukłe koła.
• Obozowiska wojsk to sygnatury wielkości sygnatur dla miejsc dowodzenia, ale o czarnych krawędziach, w których w środku umieszczono przecinające się dwa czarne odcinki.
• Twierdze to obszar otoczony grubą czarną linią otoczoną linią składającą się z czarnych punktów.
• Miasta oznaczone zostały sygnaturą w postaci czarnych wypukłych okręgów z pomarańczowym wnętrzem.
• Droga to ciągła czarna wypukła linia na białym tle.
• Rzeki pokazaliśmy jako ciągłą wypukłą granatową linię. Zwróć uwagę na ujścia dopływów do rzek głównych; w wersji dotykowej są one odcięte od siebie. Dzięki temu możesz łatwo zorientować się, która rzeka jest ważniejsza. Aby rozpoznać, w którym kierunku płynie wybrana rzeka, rozcięliśmy ramkę w miejscu, gdzie rzeka „wypływa” z prezentowanego schematu, informując tym samym, dokąd ona zmierza, że nie kończy się na ramce.
• Linia brzegowa to wypukła szorstka cienka linia w kolorze białym.
• Większe rzeki to obszary w kolorze niebieskim pokryte fakturą składającą się z wypukłych poziomych linii.
• Obszary bagienne to faktura składająca się z wypukłych poziomych krótkich kresek nierównomiernie rozłożonych na pewnym obszarze w kolorze granatowym.
• Lasy oznaczyliśmy fakturą „piaskową” i kolorem zielonym.
• Wzniesienia, szczyty to trzy czarne punkty tworzące trójkąt o czerwonym wypełnieniu.

Postaraj się zapamiętać sygnatury i faktury. W razie potrzeby zawsze możesz ponownie skorzystać z legendy, która na stałe jest przyklejona do teczki.

Na poszczególnych planszach znajdziesz dodatkowe legendy umieszczone u góry każdej planszy. Przy wielu legendach znajdziesz objaśnienia skrótów brajlowskich, jakie zastosowaliśmy na schematach, a są to skróty dla ważnych postaci, dowódców wojsk polskich, jak i wojsk nieprzyjaciela. Warto zapamiętać te nazwiska – spotykamy je niejednokrotnie w nazwach ulic, zwłaszcza miast, które sąsiadują z danym miejscem bitewnym.

Na niektórych planszach, po prawej stronie od legendy, umieściliśmy objaśnienia skrótów brajlowskich dla wybranych elementów pozwalających określić położenie danej bitwy; są to objaśnienia dla rzek, wzniesień lub miejscowości.

Jeśli już poznałeś i rozumiesz legendę, to teraz możesz wyjąć broszurę brajlowską, w której znajduje się spis treści naszego Atlasu, i dokonać wyboru pierwszej planszy, jaką chcesz obejrzeć. Opisy historyczne do niej znajdziesz w książce w powiększonym druku lub na stronie Fundacji „Trakt” oraz na www.tyflomapy.pl w Internecie.

CZYTANIE SCHEMATÓW BITEW

Znając już legendę, zawartość broszury brajlowskiej oraz książkę z komentarzem historycznym, wyjmij wybraną planszę z teczki i ułóż ją tak, aby wypukły czarny trójkąt znalazł się w prawym górnym (dalszym) rogu.

Przeczytaj uważnie opis wybranej bitwy ze szczególnym uwzględnieniem informacji o polu bitwy, o terenie, na którym rozegrało się wybrane starcie. Bez opisu trudno będzie zrozumieć manewry wojsk, kierunki natarcia czy ucieczki.

Znając już opis, zwróć jeszcze uwagę na dodatkowe informacje znajdujące się na planszy.

Tytuł planszy, zawierający datę i miejsce bitwy, umieszczono w lewym górnym (dalszym) rogu planszy i zajmuje on jeden wiersz.

Każda plansza ma bardzo podobny wygląd, co ułatwia ich czytanie. Każdą planszę podzieliliśmy na połowę, próbując pokazać dwie fazy każdego boju lub położenie wojsk w danym momencie bitwy.

Informację o tym umieściliśmy na górnej krawędzi ramki danej fazy boju.

Bardzo ważnym elementem każdego naszego opracowania jest skala grafik, ale w przypadku atlasu o bitwach ten element jest pominięty. Grafiki są szkicami bez skali, pokazującymi przestrzenne rozmieszczenie wojsk i ich ruchy, bez zachowania odległości między wojskami. Możemy z nich odczytać, skąd nadszedł atak, w jakim kierunku przemieszczały się oddziały, dokąd uciekły pokonane wojska.

W prawym dolnym (bliższym) rogu każdej planszy znajduje się jej numer zgodny z kolejnością chronologiczną plansz. Pamiętaj, aby plansza po obejrzeniu wróciła do teczki na swoje miejsce. Jeśli w teczce będzie porządek, to następnym razem będzie łatwiej ją znaleźć.

Schematy bitew są jednolite graficznie, więc, znając tych kilka znaków, jakie zastosowaliśmy na planszach, z łatwością poradzisz sobie z ich czytaniem.

Zapraszamy do analizy taktycznej bitew oręża polskiego.

Redakcja